दिल्लीतील शाळांमध्ये आता उद्योजकीय प्रशिक्षण!

दिल्ली सरकारच्या शाळांमधील विद्यार्थ्यांना आता उद्योजकतेच्या नव्या युगाची आणि दृष्टीकोनाची (NEEEV) संकल्पना अंतर्गत रचनात्मक उद्योजकीय प्रशिक्षण दिले जाणार आहे. या योजनेचा उद्देश विद्यार्थ्यांमध्ये नवोपक्रम, समस्यांचे निराकरण आणि आत्मनिर्भरता विकसित करणे आहे.

ही योजना इयत्ता ८ वी ते १२ वी पर्यंतच्या विद्यार्थ्यांकरिता चालू शैक्षणिक वर्षात राबविण्यात येणार आहे.

शिक्षण संचालनालयाने सर्व शासकीय शाळांना या योजनेचा प्रारंभिक आढावा दिला आहे आणि मुख्याध्यापकांना त्यांच्या शिक्षकवर्गातून NEEEV शाळा कार्यक्रम समन्वयक नामनिर्देशित करण्यास सांगितले आहे, जे शाळा पातळीवरील उपक्रमांची जबाबदारी पार पाडतील. या कार्यक्रमाअंतर्गत दर आठवड्याला नियुक्त शिक्षकांकडून वर्ग घेतले जातील, जे अनुभवाधिष्ठित शिक्षण व उद्योजकतेच्या संकल्पनांचा प्रत्यक्ष जीवनातील वापर यावर आधारित असतील.

या योजनेच्या आढाव्यानुसार, विद्यार्थ्यांना अनेक व्यावहारिक उपक्रमांमध्ये सहभाग घेण्याची संधी मिळेल, ज्यात “NEEEV संवाद” या मालिकेचा समावेश आहे — ज्यामध्ये उद्योजक आणि उद्योगतज्ज्ञांचे मार्गदर्शन असेल — तसेच “Startup Stormers” नावाची एक बहुपर्यायी स्पर्धा असेल, ज्यामध्ये विद्यार्थी आपले स्टार्टअप कल्पना विकसित करतील, मांडतील आणि प्रत्यक्ष कृतीत आणतील.
शॉर्टलिस्ट केलेल्या विद्यार्थ्यांच्या गटांना त्यांच्या प्रोटोटाइप्स विकसित करण्यासाठी किंवा उपक्रम सुरू करण्यासाठी प्रत्येकी ₹20,000 पर्यंत आर्थिक मदत दिली जाईल. ज्या शाळांमध्ये अटल टिंकरिंग लॅब्स (ATL) आहेत, त्या शाळांमधील विद्यार्थ्यांना 3D प्रिंटर, IoT किट्स, AI व रोबोटिक्स संसाधने आणि STEM शिक्षण सामग्रीसारख्या साधनांचा वापर करता येईल, असे परिपत्रकात नमूद करण्यात आले आहे.

या उपक्रमाची प्रभावी अंमलबजावणी सुनिश्चित करण्यासाठी, प्रत्येक शाळेत शाळा नवप्रवर्तन परिषद (School Innovation Council – SIC) स्थापन केली जाईल, ज्याचे नेतृत्व प्राचार्य किंवा मुख्याध्यापक करतील. याशिवाय, समन्वय आणि निरीक्षणासाठी जिल्हा आणि विभागीय नवप्रवर्तन परिषदाही स्थापन केल्या जातील. प्रत्येक विभाग व जिल्ह्यात नामनिर्दिष्ट नोडल शाळा ओळखून देण्यात येतील, असेही परिपत्रकात नमूद आहे.
उद्योजकता शिक्षणाला आधुनिक शाळांमध्ये एक महत्त्वाचा घटक म्हणून मान्यता देण्यात आली आहे, हे राष्ट्रीय शिक्षण धोरण (NEP) 2020 आणि राष्ट्रीय अभ्यासक्रम आराखडा (NCFSE) 2023 अंतर्गत स्पष्टपणे नमूद करण्यात आले आहे. या दोन्ही धोरणांमध्ये कौशल्याधिष्ठित आणि अनुभवात्मक शिक्षणावर भर देण्यात आला आहे, जे 21व्या शतकातील आव्हानांसाठी विद्यार्थ्यांना तयार करण्यासाठी आवश्यक आहे.

ही योजना मार्चमधील अर्थसंकल्पात जाहीर करण्यात आली होती, आणि दिल्ली सरकारने यासाठी ₹20 कोटींचा निधी राखून ठेवला आहे. NEEEV योजना ही याआधीची “बिझनेस ब्लास्टर्स” ही प्रमुख शासकीय योजना बदलून आणली गेली असून, यामध्ये विद्यार्थ्यांना मिळणारी आर्थिक मदत प्रति विद्यार्थ्यांऐवजी प्रति गट ₹20,000 इतकी वाढवण्यात आली आहे. तसेच, या योजनेचा व्याप्ती उद्योजकतेसह डिजिटल आणि आर्थिक साक्षरतेकडेही विस्तारित करण्यात आली आहे.

व्हाट्सप्प आइकान को दबा कर इस खबर को शेयर जरूर करें